مقدمه

آنچه در این فصل می آید ، بررسی کارکرد فرهنگ سرا در جوامع امروز و جایگاه آن در فراتوسعه فرهنگی است و در آخر نگاهی دارد به نتیجه ایجاد این نوع مراکز با این عملکرد خاص .

2-1 کارکرد فرهنگ سراهای موجود

در راستای تأمین هدف عمده فرهنگ سرا – یعنی کمک به توسعه فرهنگ – دو فعالیت اصلی در آن جریان دارد :

1- آموزشی

2- نمایشی یانمایشگاهی

البته نکته قابل ذکر در این جا این است که در این مراکز فرهنگی علاوه بر این دو عملکرد کاربردهای جنبی از قبیل تفریحی ، تجاری و ... هم وجود دارد که هر چند ابزاری هستند برای رسیدن به هدفی دیگر ولی در جای خود از اهمیتی بسیار برخوردادرند که در بخش ( فرهنگسرا در تاریخ ) به شکلی موجز به آنها پرداخته شده است.





2-2 جایگاه فرهنگسرا در فرایند توسعه فرهنگی

همان طور که از نام فرهنگسرا بر می آید ، فضایی است که در آنجا فعالیت های مرتبط با فرهنگ انجام می گیرد، می خواهیم بدانیم که اگر هدف تشکیل چنین فضایی کمک به توسعه فرهنگی و ارتقاء سطح فرهنگ عمومی جامعه است ، در این حالت فرهنگسراهای موجود و فعالیت جاری آنها در کجای فرایند توسعه فرهنگی قرار دارد . همان طوری که قبلاً مختصراً گفته شد در راستای تأمین هدف عمده فرهنگسرا دو فعالیت اصلی در آن جریان دارد :

1- عملکرد آموزشی

2- عملکرد نمایشی یا نمایشگاهی

2-2-1 عملکرد آموزشی

آموزش افراد در شکوفا کردن استعداد های آنها برای فراگرفتن همه مواردی است که به واسطه آنها بتواند ایده ها ی جدید فرهنگی خلق شده را تجسم بخشیده ، به زبان لایه سوم جامعه ارائه کرده و در معرض استفاده آنها قرار دهند. یعنی افرادی در اینجا تحت آموزش قرار می گیرند تا همه توانایی های لازم را برای متبلور کردن فرهنگ بیابند و به زبان دقیق تر و موجز تر ، آموزش هنرمند و روشن فکر . بر این اساس در حال حاضر مهمترین فعالیت فرهنگسرا همین است که البته اهمیت آن هم بر کسی پوشیده نیست، زیرا هر چه آموزش این افراد به عنوان حلقه اتصال لایه اول و لایه سوم از سطح بالایی برخوردار باشد مشکل فاصله فرهنگی کمتر می شود .

2-2-2 عملکرد نمایشی

آنچه فرهنگسرا در پیوند با این وظیفه محوله خود انجام می دهد تأمین فضاها و شرایط لازم برای تقابل فرآورده های فرهنگی و استفاده کنندگان است که بسته به نوع فراورده های فرهنگی شکل و فضای این تقابل تغییر می کند . در این جا نیز وظیفه فرهنگسرا خطیر است چون با توجه به این که حضور مردم در فرهنگسرا با نیرو های انگیزاننده ممکن است در واقع نیروهای مجبور کننده جایی در این فرایند ندارند باید نوع این تقابل و فضایی که در آن انجام می شود و تمام شرایط حاکم در جهتی باشد که انگیزه را برای حضور ، همواره افزایش دهد.

از آنچه گفته شد چنین بر می آید که در واقع در فرآیند توسعه و رشد فرهنگی ، کالبدی مثل فرهنگسرا در جهتی شکل یافته که ارتباطی تنگاتنگ با لایه دوم و لایه سوم دارد و هر چه فرهنگ سرا بتواند افراد متخصص را در سطح بالایی از نظر کیفی و کمی آموزش دهد در تقویت این ارتباط مؤثرتر باشد ، در انجام رسالت خود موفق تر خواهد بود .

2-3 فرهنگسرا در تاریخ

به همان علت که کلمه فرهنگ فارسی ، kultur آلمانی و یا calture انگلیسی با مفهوم رایج کنونی عمری کوتاه در تمدن بشری دارند ، فرهنگسرا ها با کاربری مشخص امروزی ، عمری به مراتب کوتاه تر در تاریخ معماری و شهر سازی دارند . در معماری و شهر سازی ایران زمین از گذشته های دور همواره تلفیق کاربری های متعدد در یک کالبد و در تماس نزدیک قرار گرفتن اندام های متعدد شهری ، وجود داشته است ، فضاهایی مثل مسجد ، مدرسه ، حسینیه ، کتابخانه و بازار که مانند شاهرگ حیاتی همه را به هم پیوند می دهد و با جاری کردن مردم بر خود و رساندن آنها به فضاهای مذکور روح زندگی را در آنها می دمید. با سیطره فرهنگ مدرن در عرصه هنر معماری از حدود یک قرن پیش و تحکیم عقلانیت و عدم توجه به مسائل نامحسوس و نا ملموس در وجود انسان که موجب پیدایش نگرشی مادی به انسان شد ، کم کم در عرصه معماری این چنین تلفیقات عملکردی از میان رفت و هر کدام ازکار بری ها به طور مستقل شکل گرفته اند . اما در اواخر سه دهه پایانی قرن بیستم این مسأله آشکار گشت که ارتباطات اجتماعی پیچیده ای که به طور ضمنی در بهره برداری از این فضاها وجود دارد ، شاید بسیار مهمتر از خود استفاده از فضا باشد . در کنار هم قرار گیری فضاهایی مثل مسجد ، مدرسه ، کتابخانه ، بازار و ... در معماری کلاسیک ما سبب شد که استفاده کنندگان از این فضاهای شهری در تماس با همدیگر قرار داشته و به لحاظ فکری متأثر از همدیگر باشند .
 

نظرات شما عزیزان:

گـ . . ـلادی

ساعت12:07---1 اسفند 1389

[وب سایت]

نـ ـه چه عیبی داره من از شما ممنونم

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: